Het einde van het jaar nadert en daarmee is het ook weer tijd om terug te blikken op het afgelopen jaar. Het was een bewogen jaar met een heel nat maart en april, een heel droge maand mei en een bloedhete zomer. En laten we het over de herfst en nu de winter maar niet hebben met bakken en bakken regen. Het blijft lastig als moestuinier om daar je weg in te vinden. Dat wij naar oplossingen zoeken hoe om te gaan met de klimaatverandering, dat moge duidelijk zijn. Maar anyway… een terugblik dus. Hieronder per groente(soort) hoe het jaar verlopen is.
Paprika’s
Op zich ging het best heel goed met zowel de paprika’s. We hadden dit jaar weer hele andere rassen dan vorig jaar. Vooral de Mercedes, Marta Polka en Roberta deden het goed met een mooie opbrengst. Maar ja, een warme zomer betekent ook mieren en mieren betekenen bij ons inmiddels ook bladluis. En wel de groene perzikluis. Dus 1 van de kassen zat binnen de kortst mogelijke tijd weer helemaal onder.
We hebben alle planten met het handje schoongemaakt. En toen bespoten met neemolie vermengt met afwasmiddel en water. En we hebben als de wiedeweerga insecten besteld. Dat heeft net genoeg geholpen zodat de vruchten wat verder konden rijpen. Maar op een gegeven moment hadden we weer een luizenplaag en hebben we toch besloten alles te oogsten en de planten weg te doen. Maar aan de planten heeft het niet gelegen, dat was een mooie opbrengst.
Tomaten
In 2022 hadden we de planten veel te lang laten staan en hadden we veel last van phytophthora infestans. Dit jaar hebben we de kas supergoed schoongemaakt, wat we weg konden gooien hebben we weggegooid en we hebben zoveel mogelijk resistente rassen gekocht. Waar we altijd superblij mee zijn, is de Summerlast. Die geeft een mooie tomaat met een afmeting die geschikt is voor zowel salades als soep en sauzen als gesneden op een broodje. De tomaat is behoorlijk resistent tegen phytophthora en daarom voor ons altijd een blijvertje. Nadeel is dat het moeilijk is om aan de zaden te komen. We zijn dan ook heeeeel zuinig met de zaden die we hebben 🙂 .
We hadden ook wel wat “mislukkingen”. De tomaat Mandat bijvoorbeeld, gaf zulke kleine vruchtjes, daar kun je eigenlijk nauwelijks iets mee. Kan natuurlijk aan ons gelegen hebben. En de planten Vzryv en Kmicic (we kopen onze zaden ook vaak in Estland of Kroatië) werden zulke grote planten dat het een grote wildgroei werd in een relatief kleine foliekas. Maar al met al zijn we niet ontevreden en hebben we de phytophthora zo goed als buiten de deur kunnen houden.
Aardappels
Waar we eigenlijk geen omkijken naar hebben, is naar de aardappels. Die staan bij ons in de Quad grow root veg en de aardappels krijgen dus water wanneer ze willen. Dit jaar hadden we de rassen Obama (vroeg), Cammeo (middenvroeg), Michelle (laat) en Sevilla (laat). De Cammeo is goed bestand tegen phytophthora, in ieder geval in de knol en de Sevilla kan goed tegen warm/droog weer.
En vooral over die laatste zijn we erg enthousiast. De opbrengst was beter dan van de Michelle en de plant was nog groen en levend toen we ze aardappelen in oktober oogsten. De Obama doen we elk jaar omdat die bij ons een betere opbrengst heeft dan de Frieslander. De Cammeo was ook wel oké, maar die wordt volgend jaar vervangen door de Connect die erg phytophthora resistent schijnt te zijn.
Kolen
Een drama! We kunnen niet anders zeggen. Wat een slakkenfestijn was dat dit jaar 🙁 . Alleen maar aangevreten planten die niet de kans kregen om kolen te maken en de kooltjes die er waren, waren ook inderdaad koolTJES. Die slakken blijven toch wel onze Nemesis. Maar vermoedelijk kwam het ook doordat we de kolen in een vierkante meterbak op de grond hadden staan. Dat is waarschijnlijk ook wel erg uitnodigend.
Daarom zijn we in november naar België gereden om een vierkante meterbak op poten te kopen bij de Hubo. Was de laatste en ging weg voor € 35 (tegen € 119 normale prijs). Een koopje! En we hebben er gelijk maar een weekendje weg van gemaakt met uitstapjes naar wat tuincentra 😉 . We hebben nu alleen nog maar vierkante meterbakken die op poten staan en dat zou moeten helpen bij het tegengaan van slakken. We gaan het zien… De broccoli heeft het wel aardig gedaan met een paar mooie kroppen. De paksoi (die ook in de brassica familie valt) was waarschijnlijk het voorgerecht van familie slak.
Bonen
De bonen gingen heel goed dit jaar. Blijkbaar hadden die weinig last van het weer want zowel de snijbonen (die toch wel eens moeilijk doen met te warm weer) als de prinsessenboontjes gingen als een trein. De peultjes – die we voor het gemak maar even onder de bonen scharen – gingen ook goed. Wel altijd lastig oogsten, want je denkt dat je ze allemaal geplukt hebt en als je er iets later langsloopt, dan zie je ineens weer allemaal peulen hangen 🙂 . Het houd je bezig.
Alleen de Supermarconi wilde maar niet kiemen. Twee keer gezaaid en tot twee keer toe geen enkele plantje. Die wordt het dus niet meer volgend jaar. Maar de Ita Aherns ging heel goed. Ook de Marona prinsessenboon ging super en ligt in de vriezer. De tuinbonen gingen dit jaar ook goed. De Crimson Flowered heeft mooie rode bloemen (vandaar de naam) en de Masterpiece is wat ons betreft altijd een blijvertje. Beter dan de Aguadulce bij ons. Volgend jaar dus weer!
Uien
Wat een fantastisch uienjaar was het! We hebben nog nooit zulke grote uien gehad. Echt gigantisch. Wat het nu geweest is, weten we niet. Vermoedelijk het weer want wij hebben niets anders gedaan dan anders Maar hemeltje lief, dat ging geweldig. Het begon al met de winteruien die we nu nog steeds hebben hangen. Zijn natuurlijk kleiner dan zomeruien maar groter dan we tot nu toe gewend zijn. En de zomeruien, veel opbrengst met mooie grote uien.
We hadden dit jaar de Setton, Sturon, Centurion en de Red Baron. Over die laatste waren we iets minder enthousiast vergeleken met de andere drie. Volgend jaar doen we weer de Setten, Sturon en Centurion en proberen we als rode ui de Red Karmen een keertje. Sjalotten hadden we dit jaar ook maar dat was geen succes. Wel sjalotjes maar zo klein dat je ze niet eens kon pellen.
Knoflook
We hadden voor dit jaar de knoflook gekocht bij de Tuinen van Weldadigheid. Die hebben heel veel keuze en vooral ook soorten die je niet bij de “gangbare” online winkels kunt kopen zoals Van der Wal of Moestuinweetjes. De olifantenknoflook heeft het goed gedaan met hele grote tenen. De Valverde, Simonetti en Siberian hadden ook mooie tenen. De Oosterdel, Slovenian en Korean Red vielen erg tegen. De eerste twee hadden hele kleine tenen. De laatste hebben we zelfs nooit meer teruggezien. Voor 2024, die we dus afgelopen oktober geplant hebben, hebben we weer hele andere soorten gekozen. Maar daarover in juli 2024 meer, als we ze gaan oogsten.
Prei
Valt niet veel over te zeggen. We hadden andere rassen en eigenlijk werd het weinig. In de ene tuin zijn ze niet dikker dan de pink geworden en in de andere tuin… tja, zullen we zeggen gevalletje breinaald? Dus volgend jaar wijken we toch maar weer uit naar de Blauwgroene en de Monstrueux de Carentan.
Wortels
De wortels hadden in eerste instantie wat moeite met kiemen. Misschien te koud of iets te nat en daarna te warm? Wie zal het zeggen. Maar na een tweede zaai ging het best heel goed. Vooral de wortel Aron F1 was een mooi bonkig worteltje. Niet superlang maar wel lekker dik. En lang is ook niet goed in de vierkante meter bakken want langer dan zo’n 15 cm kunnen ze toch niet groeien. De Chantenay is altijd succesvol. De Resistafly, mwoah. Volgend jaar dus in ieder geval weer de Aron en Chantenay. En we gaan dan ook wat winterwortelen proberen.
Courgettes en patissons
Ieder jaar zaaien we courgettes en patissons. Voor de courgettes kiezen we eigenlijk altijd voor de Partenon. Dat is een courgette die wel wat duur maar zelf bestuivend is. En dat is hij ook echt. We hoeven helemaal niets te bestuiven, gaat vanzelf. En dit jaar had ‘ie er zin in. Er was niet tegenaan te eten! We worden trouwens wel heel creatief met recepten op deze manier 😉 .
De patissons deden het ook goed. Vooral de Lemon Sun wat een gele patisson is. Daar hebben we er ook een stuk of wat afgehaald. De Custard white is een beetje een laatbloeier (letterlijk) en geeft wat grotere meer cupcake-achtige patissons. Nadeel is dat de plant erg groot wordt en daardoor bij ons in de tuin niet zo goed past. En het is ook weer niet zo dat je er heel veel vruchten van kunt oogsten. Stuk of 3 per seizoen. Wij tenminste.
Witlof en paddenstoelen
Nieuw dit jaar waren de paddenstoelen zoals champignons, oesterzwammen en shiitakes die we voor het eerst gekweekt hebben. Dat verliep heel goed. Nooit geweten dat dit zo gemakkelijk was zolang je de beschrijving maar volgt. Ook hebben we dit jaar voor het eerst witlof (of witloof) gekweekt. Dat is – zolang je witlofwortels gebruikt – ook supersimpel. En de tussenstand ziet er veelbelovend uit!
Siertuin
Over de siertuin is heel veel en ook heel weinig te vertellen. Heel veel omdat we de trellisbakken hebben vervangen. Die waren helemaal verrot en vielen van ellendigheid uit elkaar. We hebben zoveel mogelijk gerecycled door de trellisschermen opnieuw te gebruiken en die vast te zetten op de nieuwe bakken. De schermen hangen nu in ieder geval niet meer zo naar achteren zodat je ieder moment verwacht dat ze eraf vallen. Ziet er weer keurig uit en kan weer jaren mee. En uiteraard hebben we ook de planten zoveel mogelijk hergebruikt.
Er waren een paar planten die het niet gered hebben, maar zeker 90% is opnieuw in de bakken gezet. En we hebben ook de grond in de bakken langs het pad naar de deur vervangen. In de ene bak tierde het gras van de buurvrouw welig. Die heeft namelijk nogal weinig zin om gras te maaien en laat het rustig zover groeien dat de aren eraan zitten. Wij krijgen dus altijd gratis gras van haar in onze tuin/bakken/potten.
Daarom alles er maar uitgehaald, bakken gecontroleerd, nieuw gronddoek erin, laag hydrokorrels en waterproof turfvrije potgrond erin. Die turfvrije potgrond kunnen wij trouwens van harte aanbevelen. Is wel duurder dan de aanbiedingen bij de Gamma of Praxis, maar kan veel beter hergebruikt worden en planten doen het er ook beter in. Naar onze bescheiden mening dan.
En tegelijkertijd is er weinig te melden omdat er weinig nieuwe planten bij zijn gekomen. Alleen in het najaar de nieuwe voorjaarsbollen zoals tulpen, narcissen, alliums en keizerskronen. En dat kwam mooi uit, aangezien we de bakken een upgrade hebben gegeven. Andersom was vervelender geweest: eerst de bloembollen, dan de bakken upgraden 😉
Conclusie
Het was dan wel een bewogen jaar en ja, we hebben nog veel te leren over hoe we de tuin het beste kunnen aanpassen aan hele droge zomers en kletsnatte winters. Maar we merken dat het dit jaar al beter ging dan voorgaande jaren. De juiste grond en goed kijken naar welke planten je kiest, helpt daarbij net als het aanleggen van de irrigatie. Bijna de hele tuin zit nu op irrigatie en dat werkt heel fijn. Je hoeft alleen nog maar de watertanks bij de vullen en niet meer met gieters alle planten water geven.
We hopen dat jullie ook een fijn (moes)tuinjaar hebben gehad en wensen jullie een heel goed en vruchtbaar 2024 toe!
