Courgette kweektips
Op veel websites en in boeken en tijdschriften lees je vaak dat courgettes “de makkelijkst te kweken groenten zijn”. Nou, als alles meezit kan dat inderdaad zo zijn. Maar onze ervaring is dat er toch nog wel wat haken en ogen zitten aan het kweken van courgettes. Daarom willen we je graag wat courgette kweektips geven. We zullen de meest voorkomende problemen met het kweken van courgettes hieronder opnoemen en daarbij aangeven wat je eraan zou kunnen doen. Voor het gemak spreken we over courgettes maar deze courgette kweektips gelden natuurlijk ook voor patissons.
Mijn courgette heeft alleen mannelijke bloemen
Dit is toch wel de meest gehoorde klacht over het kweken van courgettes. Mannelijke bloemen zijn natuurlijk leuk en je hebt meestal ook mannelijke bloemen nodig, maar ook vrouwelijke. De geleerden zeggen dat er gemiddeld 8 mannelijke bloemen zijn tegenover 1 vrouwelijke bloem (of dat klopt weten we niet, maar het klinkt aannemelijk).
Dat de plant alleen mannelijke bloemen heeft, kan verschillende oorzaken hebben:
Het is nog te vroeg in de tijd, de plant is nog te jong
De plant is nog jong en het kost de plant nu eenmaal meer energie om vrouwelijke bloemen te maken dan mannelijke. Tegelijkertijd heeft de plant wel de drang om bloemen te maken, gewoon omdat een plant dat nu eenmaal doet. Daarom heeft de plant in eerste instantie alleen maar mannelijke bloemen. Ook kan het zijn dat de grond nog te koud is, waardoor de plant wacht met vrouwelijke bloemen maken.
Oplossing: geduld en wachten.
De plant krijgt te weinig voeding
Als de plant al volwassen is en nog steeds alleen mannelijke bloemen produceert, dan kan het zijn dat de plant te weinig voeding krijgt. Courgettes zijn gulzige planten die voldoende voeding moeten krijgen. Als ze geen of te weinig voeding krijgen, dan heeft de plant te weinig energie om vrouwelijke bloemen te produceren. Zoals gezegd, het kost de plant (veel) meer energie om vrouwelijke bloemen te maken dan mannelijke.
Oplossing: voldoende mest geven. Vooral fosfor (P) is belangrijk. Dat kun je vinden in beendermeel. Of als je een vegetarische variant wilt, dan kun je sojameel gebruiken. Dat heeft ongeveer dezelfde samenstelling. Advies is om niet overdadig veel stikstof te geven zodat het blad kleiner blijft en meeldauw beter voorkomen kan worden. Algemeen genomen is NPK 10-10-10 voldoende voor courgettes. Wij gebruiken zelf NPK 12-10-18.
De plant krijgt te weinig water
Het is ook mogelijk dat de plant te weinig water krijgt. Ook bij te weinig water krijgt de plant te weinig energie om vrouwelijke bloemen te maken. De vrucht van een courgette bestaat, net als een komkommer, voornamelijk uit water. Ze hebben dus nogal wat vocht nodig om een volwassen vrucht te produceren.
Oplossing: voldoende en vooral regelmatig water geven. Belangrijk is in ieder geval dat je de plant ook weer niet verzuipt, want dan kan hij gaan rotten. Een irrigatiesysteem met timer kan hierbij een oplossing bieden. Regelmaat is misschien nog wel belangrijker dan de hoeveelheid. Onregelmatig watergeven leidt tot onregelmatig gevormde vruchten. Bijvoorbeeld smal aan de punt, breed aan de onderkant of andersom.
De plant krijgt te weinig zonlicht
Een courgette is een zonminnende plant en komt uit Midden-Amerika, uit het grensgebied van Mexico en Guatemala. Je kunt je voorstellen dat het klimaat hier in Nederland anders is dan in Midden-Amerika. De courgette staat het beste in de volle zon en heeft zo’n 6-8 uur zonlicht per dag nodig. Staat de plant structureel teveel in de schaduw, dan kan het zijn dat je meer mannelijke bloemen krijgt.
Oplossing: deze oplossing werkt natuurlijk alleen als je een courgette ter plaatse plant of zaait. Of als de courgette in een pot staat. Dan kun je nog een andere plaats kiezen. Als een courgette al in de volle grond staat zouden wij niet aanraden om hem uit te graven maar het jaar erop een andere plaats met meer zonlicht te kiezen.
Andere stress- en omgevingsfactoren
Als alle bovenstaande oorzaken zich niet voordoen, dus je plant is volwassen, krijgt voldoende water en voeding en krijgt genoeg zonlicht, dan kunnen er nog andere factoren een rol spelen. Hierbij kun je denken aan:
Te hoge of te lage temperaturen
Bij te lage temperaturen is de grond (nog) te koud. Daarnaast zijn er met koud weer minder insecten om de bloem te bestuiven. Bij te hoge temperaturen is de kans groot dat het stuifmeel niet goed is. De plant wacht dan op betere omstandigheden om een vrouwelijke bloem te maken. De ideale temperatuur voor een courgette is zo’n 15-25 graden.
Oplossing: Bij te koud weer kun je folie gebruiken waar je de plant onder laat groeien. Zo maak je een klein microklimaat voor de plant. Bij te warm weer kun je schaduw creëren door bijvoorbeeld doek toe te passen. Zorg dan wel voor voldoende ventilatie (dus niet de plant onder het doek afsluiten). Hoewel de plant zonlicht nodig heeft, is teveel hitte schadelijker dan (tijdelijk) een beetje schaduw.
Teveel mannelijke bloemen
Deze klinkt een beetje gek, want dat was juist het probleem, alleen mannelijke bloemen 🙂 . Maar soms moet de plant even een seintje krijgen dat er bloemen geproduceerd moeten worden anders blijven het alleen maar mannelijke bloemen.
Oplossing: Een aantal mannelijke bloemen wegknippen. De plant krijgt dan een seintje om bloemen te gaan produceren en zal meer geneigd zijn om ook vrouwelijke bloemen te maken. En ook hier: geduld 😉
Mijn courgette maakt geen vruchten
Het volgende probleem dat zich regelmatig voordoet, is dat je wel een vrouwelijke en mannelijke bloem hebt, maar toch ontstaat er geen vrucht. Of soms ontstaat er wel een vrucht maar die groeit niet verder uit tot een volwassen courgette. Bij dat alles is de oorzaak: geen of onvoldoende bevruchting. Dat kan komen doordat bestuivers zoals insecten de vrucht niet of onvoldoende bestoven hebben.
Oplossing 1: je kunt zelf de vrouwelijke bloem bestuiven. Dit doe je door een mannelijke bloem te plukken en voorzichtig de bloembladen te verwijderen. Dan hou je de stamper over en daarmee ga je over de stamper van de vrouwelijke bloem. We hebben er ook een filmpje van gemaakt waarbij je ziet hoe het werkt.
Oplossing 2: Je kunt kiezen voor een ras dat geen mannelijke bloem nodig heeft om een vrucht te maken. Dat noem je een parthenocarpe soort. Een voorbeeld hiervan is Partenon F1 (ook wel Sure Thing F1 genoemd). Wij hebben daar goede ervaringen mee. Ideaal als je onregelmatig thuis bent of overdag weg bent. Een vrouwelijke bloem bloeit maar 1 dag en dan ook nog overdag. De kans dat je je “bestuivingsvenster” mist, is daardoor best groot
En dan nog extra courgette kweektips: Bewaar een “rijpe” mannelijke bloem, inclusief bloembladen, in een afgesloten bakje in de koelkast. Dan heb je altijd een mannelijke bloem bij de hand als je een vrouwelijke bloem wilt bestuiven. Zo’n bloem is in de koelkast een paar dagen te bewaren. Als je dan een vrouwelijke bloem hebt, kun je hem handmatig bestuiven volgens bovenstaand filmpje.
Vervang de mannelijke bloem wel regelmatig zodat je vers stuifmeel hebt. Dan is de kans groter dat je succes hebt.
Dat waren de courgette kweektips met antwoorden op de meest voorkomende problemen met courgettes. Heb je nog een andere vraag over courgettes? Laat het ons dan gerust weten door contact met ons op te nemen. Wil je naast deze courgette kweektips meer informatie over het kweken van courgettes? Lees dan “Courgettes kweken“.
